Sıradan bir silaj üretimi için çok detaylı bilgi ve donanıma ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak kaliteli bir silaj elde etmek istiyorsak bunun için gerekli teknik bilgiye ve araç gerece sahip olmalıyız.
Sıradan bir silaj üretimi için çok detaylı bilgi ve donanıma ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak kaliteli bir silaj elde etmek istiyorsak bunun için gerekli teknik bilgiye ve araç gerece sahip olmalıyız. Kaliteli bir silaj üretmek için öncelikle silonun yerinin iyi seçilmesi, ihtiyaç duyulan silajın – silo boyutunun tespiti, yemlerin miktarlarının belirlenmesi, yemin hazırlanması, kalite arttırıcı katkı maddelerinin eklenmesi, silaj oluşumu için beklenen süre ve silajın nasıl açılacağı gibi bilgiler silaj yapımı için bilinmesi gereken temel bilgilerdir.
Silo yeri nasıl seçilmeli?
Silo kapları için yer seçimi yapılırken, siloların hayvan barınağına yakın olmasına özen göstermek gerekir. İkinci önemli unsur da siloların yemin üretildiği tarlaya yakınlığıdır. Hakim rüzgarın ters istikametinde bir yer seçilmelidir. Temel için yeterli sağlamlıkta bir yer seçilmeli, derinlik taban suyu düzeyine göre belirlenmelidir. Silo kapları gübreliklerin ve şerbet çukurlarının yakınında olmamalıdır. Eğimli araziler seçilmeli, eğim yoksa silo tabanında % 1-2 eğim oluşturulmalıdır. İleride ihtiyaç halinde yeni siloların yapımına olanak sağlayacak genişlikte yer ayrılmalıdır.
Silo kabının özellikleri:
Silo yapılacak yemlerin içine sıkıştırıldığı ahşap, beton, plastik veya taş malzemeden kaplara silo kabı denmektedir. Silo kabının önemi, yem ile dışarıdaki nem ve hava arasındaki irtibatı tamamen kesmesidir. Bu izolasyon sağlanmazsa silaj kaliteli olmaz hatta hayvanlara zarar verebilir. Silo kabı malzemesi yemin suyunu çekmemeli ve sudan etkilenmemelidir. Kullanılan malzemenin yemin kalitesini bozmamasına dikkat edilmelidir. Seçilen malzeme hava ve suyu içeri sızdırmayacak nitelikte olmalıdır. Silo duvarları yemin yaratacağı ağırlık ve basıncı karşılayabilmelidir.
Toprak üstü kule tipi silolar, toprak üstü yatay silolar ve toprak altı derin silolar en yaygın silo tipleridir. Ülkemizde tarım işletmeleri genellikle küçük olduğu için kule tipi silolara fazla rastlanmaz. Ülkemiz tarım işletmelerinde genellikle toprak altı kuyu veya hendek tipi silolar kullanılmaktadır.
Mısır silajı:
Mısır, en kolay silolanabilen yem bitkisidir ve en kaliteli silaj mısırdan elde edilir. Silaj için dane ve sap verimi yüksek bir mısır cinsi seçilebilir. Besin değerinin %70’i koçandan elde edilir, bu yüzden silaj için hasat edilen mısırın koçan bağlamış olması önemlidir. Mısır hayvanlar tarafından sevilerek tüketilir ve kalori bakımından oldukça zengindir. Mısır körpeyken silolanırsa fermentasyon fazla olacağından hayvanlar için uygun olmaz. En uygun silolama zamanı mısır tanelerinin sütünün bittiği zamandır. Mısır, silajın protein oranını arttırmak için yonca, korunga gibi bitkilerle karıştırılarak silolanmalıdır. % 0.5 – 2 oranında azotlu bileşikler de katılabilir. Bunların homojen olarak karıştırılmalarına dikkat etmek gerekmektedir. Silajlık mısırın kuru maddesi %25 civarında olmalıdır. %25’i aşan kuru madde durumunda silajın kalitesi düşecek, sindirimi zorlaşacaktır. Silajlık mısır hasat edilirken doğrama uzunluğu ayarlanarak kısaltılmalı, olgunlaşmış taneler tane kırıcılarla kırılmalıdır, böylece silaj kalitesi ve yem değerleri artar. Yüksek besin değerlerine sahip mısır silajı işletmedeki süt ineklerine diğer yemlerle birlikte verilmeli, hayvanların kuru madde ihtiyacının yarıya kadarını karşılamalıdır. Mısırın cinsi, hasat zamanı, koçan oranı, parça boyutları, silonun şekli, sıkıştırma derecesi gibi unsurlardan herhangi birisinde sıkıntı olduğunda silaj kalitesi düşer. O yüzden silajın her detayına ayrı özen gösterilerek tüm işlem aşamalarının sıkıntısız gerçekleşmesi sağlanmalıdır.
Çeşitli yörelerimizde arpa, yulaf gibi başka bazı yem bitkilerinin de silajı yapılmaya başlanmıştır ancak mısır kalitesi ve kullanışlılığıyla silajlarda başı çekmektedir.